احکام حج | نیابت در حج: سوال سه

پرسش :

کسى که هنگام پذیرفتن نیابت، عذرى از انجام اعمال عمره و حج ندارد ولى در بین اعمال عذرى برایش پیش آید، به نیابت او ضرر مى‌زند یا نه؟

پاسخ :
آیة اللّٰه فاضل (رحمه الله): 
چنانچه پیش آمدن عذر بعد از شروع در اعمال، پیش‌بینى نمى‌شده، نیابت مانعى ندارد.

آیة اللّٰه بهجت (رحمه الله): 
اتمام عمل طبق وظیفه عذرى نایب کفایت مى‌کند و مضرّ به صحت نیابت نیست.

آیة اللّٰه تبریزى (رحمه الله): 
چنانچه عمره و حج را انجام دهد مجزى است ولى احتیاطاً در اجرت با طرف خود تراضى حاصل کند. واللّٰه العالم.

آیة اللّٰه زنجانى (حفظه الله): 
اگر هنگام احرام بستن گمان دارد که نمى‌تواند اعمال اختیارى حج یا عمره را انجام دهد نمى‌تواند حج یا عمرۀ نیابى بجا آورد و در غیر این صورت نیابت او صحیح است.

آیة اللّٰه مکارم (حفظه الله): 
عذرهایى که در حج احیاناً پیش مى‌آید ضرر ندارد.

آیة اللّٰه سیستانى (حفظه الله): 
اگر عجز و ناتوانى بر نایب عارض شود که قدرت انجام بعضى از مناسک بطور کلى و یا بطورى که شارع مقدّس معین نموده، نداشته باشد ظاهر این است که نایب در این حال مانند کسى است که از طرف خود حج بجا مى‌آورد، پس در بعض موارد حجش صحیح و براى منوب عنه کافى خواهد بود، و در بعض دیگر باطل.

آیة اللّٰه صافى (حفظه الله): 
در فرض سؤال که در ابتدا قبول نیابت معذور نبوده و در اثناى عمل عذر طارى شده مضرّ به نیابت نیست. واللّٰه العالم.

آیة اللّٰه نورى (حفظه الله): 
به نیابت او ضرر مى‌زند.

​​​​​​​‌منبع: استفتائات ویژه حج از محضر مراجع عظام تقلید، مرکز تحقیقات حج، تهران: نشر مشعر، ۱۳۷۵.