تدوین طرح برای کسب و کار

تدوین طرح برای کسب و کار، یعنی پدیدآوردن یک چشم انداز واقع بین از آینده .
 

چکیده: یکی از مراحل ابتدایی برای شروع کسب و کار، طراحی و تدوین یک برنامه است. در این نوشتار به بایسته های این امر اشاره شده است. با ما همراه باشید تا راه درست تدوین یک طرح مناسب برای کسب و کار را بیاموزید.

تعداد کلمات 1707 / تخمین زمان مطالعه 9 دقیقه

 
 

در حال حاضر شما ایده ای عالی برای محصول یا خدمتی جدید دارید. احساس می کنید پرانرژی، با انگیزه، و آماده ی پیشروی هستید. چالش اول شما: نوشتن طرح کسب و کار.
شاید با خود فکر می کنید: «چرا باید این زحمتو به خودم بدم وقت بذارم و یه برنامه ی رسمی بنویسم؟ نمیشه همین شکلی مشغول کار بشم؟». اگر شما مشغول به کار در شرکت بزرگی باشید و رئیس تان از شما بخواهد قبل از پیش رفتن با توسعه محصول جدید برنامه ای طراحی کنید، ممکن است به همین اندازه سرخورده شوید. شاید بپرسید «فایده ی این پرمشغلگی چیه؟ چرا نباید بتونم به مرتبه شروع کنم؟.»
در این دام گیر نکنید. نوشتن یک طرح کسب و کار برای سرمایه گذاری های داخلی یا خارجی از جهات مختلفی مفید است، از جمله به دست آوردن تمایل افراد به مشارکت و ایجاد اشتیاق برای ایده ی شما، بهبود احتمال اینکه بتوانید با موفقیت محصول یا خدمت جدیدی تولید کنید، تأسیس یک شرکت، کسب سرمایه، فروش، و حفظ کسب و کارتان در طول زمان.

اگر می خواهید شرکتی کاملا جدید تأسیس کنید، شرکتی را گسترش دهید، از شرکت مادر جدا شوید، یا حتی در یک سازمان تثبیت شده طرحی را آغاز کنید، نوشتن طرح کسب و کار به شما فرصت می دهد ایده ی خود را به طور کامل ارزیابی کنید. این کار همچنین روشی است که مخاطبان شما (یعنی سرمایه گذاران احتمالی، مدیران، و افرادی که منابع حیاتی مورد نیاز شما برای آغاز به کار و تداوم کسب و کارتان را تحت کنترل دارند) با استفاده از آن بتوانند کاربردی بودن ایده تان را ارزیابی کنند. هدف شما از این کار ایجاد رهنمودی برای کسب و کارتان است که به شما کمک می کند با فرصت ها و موانع اجتناب ناپذیری که در مسیرتان قرار خواهد داشت برخورد کرده و شاید مهم تر از همه، راهبردهایی برای جلوگیری از مشکلات پیش از وقوع آنها ایجاد کنید. این کتاب با آشنا کردن شما با اجزای نوشتن طرح کسب و کار و ارائه ی مطالعه ی موردی اولیه ای بر روی یک سرمایه گذاری خیالی و فرضی به نام شرکت تکنو اکسرسایز[1] به شما نشان می دهد چگونه استدلالی ترغیب کننده برای ایده تان بنویسید.
 

به گفته ی ویلیام سلمن[2]، استاد دانشکده ی کسب و کار دانشگاه هاروارد و متخصص سرمایه گذاری های کارآفرینانه، در اکثر طرح های کسب و کار، فضایی بسیار زیاد به اعداد و فضایی بسیار کم به اطلاعات اختصاص می یابد. در نهایت، سرمایه گذاران هشیار درک می کنند، پیش بینی های مالی برای یک شرکت جدید (به خصوص برآوردهای مفصل ماهانه که تا سالهای متمادی ادامه می یابد) معمولا چیزی بیش از تخیلات خوش بینانه ی دیوانه وار نیستند.

با توجه به این نکته، سلمن پیشنهاد می دهد طرح کسب و کار خود را بر اساس چارچوبی سازماندهی کنید که عوامل حیاتی برای هر سرمایه گذاری جدید را ارزیابی کند:

1. اشخاص. افرادی که کسب و کار را آغاز و مدیریت خواهند کرد، و نیز هر طرف خارج از شرکتی که منابع مهمی فراهم خواهد کرد.

2. فرصت موجود. پروفایلی از خود کسب و کار: کسب و کار چه اقلامی و به چه کسانی خواهد فروخت، عوامل اقتصادی مؤثر بر آن کدام اند، و چه موانعی ممکن است بر سر راه موفقیت آن قرار داشته باشد.

3. موقعیت موجود. تصویر کلی؛ محیط قانونی، نرخ سود، رویه های مردم شناختی، تورم، و غیره. این ها لزوما عواملی هستند که تغییر آنها اجتناب ناپذیر است اما تحت کنترل شما نیستند.

4. خطر و پاداش احتمالی. بررسی همه ی مواردی که می توانند بد و یا خوب پیش روند، و نیز صحبت درباره ی اینکه گروه چگونه می تواند به آنها پاسخ دهد.

با به خاطر داشتن این 4 عامل مهم سلمن، آماده هستید کم کم به اطلاعاتی فکر کنید که برای نوشتن قوی ترین طرح کسب و کار نیاز خواهید داشت. وقتی تحقیق خود را آغاز می کنید، این سؤالات مهم را از خود بپرسید:

5. هدف تان چیست؟ اگر طرح کسب و کارتان، طرحی پیشنهادی در محیط پر از منابع شرکت بزرگی است، برخی از بخش های آن (مانند بخش های بازاریابی با عملکردها) می تواند نسبت به بخش های دیگر کوتاه تر و از توسعه ی کمتری بهره مند باشد. در این صورت شما باید بر ارائه ی فایده و تحلیل رقابتی متمرکز شوید. از طرف دیگر، اگر از طرح کسب و کار برای کسب پول از سرمایه گذاران استفاده می کنید، باید بیشتر بر خود فرصت و گروه مدیریت متمرکز شوید.

6. مخاطبان شما چه کسانی هستند؟ اینکه بدانید چه کسانی و چرا برنامه ی شما را مطالعه خواهند کرد و قدری از اهداف و نیازهای آنها مطلع باشید، به شما در تنظیم پیام تان کمک می کند.
نوشتن طرح کسب و کار وظیفه ای سنگین و نیازمند زمان، تعهد، و نظم است. به جای اینکه آن را به یک باره انجام دهید، بخش به بخش پیش بروید.
تقسیم کار به بخش های کوچکتر به شما کمک می کند زمان خود را به نحو بهتری برنامه ریزی کنید. در این فرایند ، از دیگران نیز نظرخواهی کنید. دربارهی ایده ی خود با پیشکسوتان، شرکای کسب و کار، و همکاران صحبت کنید.

برای اطلاع یافتن از نیازها و انگیزه های خاص مخاطبانتان، قدری تحقیق کنید. به سراغ شبکه ی خود بروید؛ دیدگاه های همکاران و دیگر افراد حرفه ای صنعت را دربارهی مشکلی که سعی در حل آن دارید جویا شوید. همچنین، از دیدگاه مخاطبانتان نیز به طرح پیشنهادی خود فکر کنید.
برای مثال ممکن است کمیتهی مدیریت شرکت یا هیأت مدیره، ایدهی شما را در بافت دیگر طرح های شرکت بررسی کند و به دنبال صرفه جویی های ممکن در هزینه ها با دیگر فرصت های مربوط به ایده ی شما باشند. از طرف دیگر، ممکن است سرمایه گذاران و قرض دهندگان مایل باشند از نقاط سربه سری و ظرفیت بالقوهی کسب و کار در بلندمدت اطلاع یابند.

7. شما چه می خواهید؟ به هدف نهایی خود فکر کنید. آیا به تاییدیه ی رسمی شرکت یا پشتیبانی فعال مدیریت ارشد نیاز دارید؟ آیا تنها به دنبال تأمین هزینه هستید، یا می خواهید ارتباطاتی با سرمایه گذاران یا شرکای تجاری دیگر برقرار کنید؟ آیا می خواهید وامی را بازپرداخت کنید، با اینکه تمایل دارید مالکیت و سود را با افراد دیگری سهیم شوید؟

 اکنون که افکارتان را سازماندهی کرده اید، باید مشخص کنید آیا تمامی مطالب مرتبط را در اختیار دارید یا خیر. برخی از اینها اطلاعات مالی و حقوقی خواهد بود. برای مثال، آیا هزینه های ضروری تولید محصولتان را بررسی و تأیید کرده اید؟ آیا مناسب ترین ساختار حقوقی و وضعیت مالیاتی را برای کسب و کارتان در نظر گرفته اید؟ برای این نوع اطلاعات، منابع زیادی وجود دارد. شما باید مطبوعات تجاری را که مالکان کسب و کارهای شما را هدف قرار می دهند مشخص کنید، تحقیقاتی را که توسط تحلیل گران برجسته، انجام شده اند جست وجو کنید، و در شبکه ی خود به دنبال متخصصانی باشید که بتوانند در درک تصوری کامل تر از محیط کسب و کار به شما کمک کنند. منابع برخلی نیز در این زمینه وجود دارد، از جمله وب سایت اتاق بازرگانی محل شما و وب سایت های رسمی مدیریت کسب و کارهای کوچک، وب سایت خدمات درآمدهای داخلی، سازمان آمار، و دایره های دولتی/ ایالتی توسعه ی اقتصادی.
 

 رایج ترین ساختار طرح کسب و کار به این شکل است که با خلاصه های کوتاه و کلی (مانند خلاصه ی اجرایی[3] و توصیف کسب وکار[4]) آغاز می شود و سپس در بدنه ی برنامه به توضیحات مفصل تر می پردازد. در اینجاست که توصیفات دقیقی از اجزاء و دغدغه های بنیادین کسب و کار ارائه می دهید. پیوستهایی که در پایان اضافه می شود شامل جزئی ترین اطلاعات است (داده های مالی، رزومه های گروه مدیریت، و غیره).
نوشتن طرح کسب و کار وظیفه ای سنگین و نیازمند زمان، تعهد، و نظم است. به جای اینکه آن را به یک باره انجام دهید، بخش به بخش پیش بروید. تقسیم کار به بخش های کوچکتر به شما کمک می کند زمان خود را به نحو بهتری برنامه ریزی کنید. در این فرایند ، از دیگران نیز نظرخواهی کنید. دربارهی ایده ی خود با پیشکسوتان، شرکای کسب و کار، و همکاران صحبت کنید. از آنها بخواهید کاستی های برنامه و علایم خطر احتمالی را در برنامه تان پیدا کنند. سپس همچنان که پیش می روید تغییراتی ایجاد کنید.

اکثر برنامه های کسب و کار شامل اجزای زیر هستند، که آنها را در بخش های مختلف کتاب با جزئیات بیشتری پوشش خواهیم داد:

مسلم است تمامی برنامه های کسب و کار به طور دقیق از همین الگو پیروی نمی کنند. بلکه برنامه ی شما می تواند بسته به مخاطبان شما و نیازهایشان شامل برخی از این بخش ها باشد، و یا برخی از بخش های دیگر آن حذف شود.
 
منبع: کتاب «مدیر 20 دقیقه ای هاروارد (کارسپاری)»
نوشته: نرگس شفیعی

پی نوشت :