کمال­ گرایان؛ در رویکرد تحلیل متقابل (بخش دوم)

کلید برقراری ارتباط، گوش دادن حقیقی است.
 

چکیده : در قسمت اول این مقاله گفتیم که در صورتی که می‌خواهید روابط سالمی داشته باشید و ارتباطات خود را بهبود بخشید، باید بیش از هر چیز در حالت بالغ خود قرار گیرید. در ادامه به شما می­ گوییم چگونه انتقاد کنیم و چگونه با انتقاد دیگران برخورد کنیم. با ما همراه باشید.

تعداد کلمات 793 /  تخمین زمان مطالعه 4 دقیقه

به عنوان یک انسان کمال‌گرا، اگر شما احساس کنید مورد انتقاد قرارگرفته‌اید بسیار محتمل است که در حالت کودک خود واکنش نشان دهید و رفتاری تدافعی داشته باشید. مشکل زمانی ایجاد می‌شود که مجادله شما با فرد دیگر قطبی شود یعنی گفتار و رفتارتان در رابطه بر اساس «تو در مقابل من» باشد. پیش‌تر در این کتاب گفته شد که خودآگاهی و ادراک دو اصل بسیار اساسی در روابط ما با خودمان و دیگران است؛ بنابراین به عنوان انسانی که تلاش می‌کند برخورد مناسبی در موقعیت‌های مختلف داشته باشد، در وهله اول موقعیت را بشناسید و تلاش کنید آگاهانه پاسخ مناسبی به موقعیت بدهید پیش از این که پاسخی ناآگاهانه و غیرارادی از شما سرزند. به یاد داشته باشید که انتقاد سازنده می‌تواند سرنخ‌های مهمی برای ارتقا عملکردتان به شما بدهد. اگر دیگران به صورتی کنایه‌آمیز یا تند از شما انتقاد کردند، خوب است به آن‌ها و البته به خودتان یادآوری کنید اشتباهات راهی برای یادگیری هستند.
گوش دادن کلید است که شامل شنیدن واقعی آنچه دیگری به شما می‌گوید می‌شود و تلاشی واقعی برای فهمیدن نقطه نظر طرف مقابل است. کمال‌گرایان می‌توانند راه‌های درست گوش دادن را یاد بگیرند. اگر شما فردی هستید که از دیگران و خودتان بسیار انتقاد می‌کنید، پس اغلب تمرکزتان بر روی اشتباهات خودتان و دیگران است، این ویژگی سبب می‌شود نقاط مثبت خودتان و سایرین را نادیده بگیرید و بی‌کفایتی­ ها و کاستی­ ها را جستجو کرده و پررنگ نمایید. در این حالت شما صدای دیگران و البته خودتان را به‌خوبی نمی‌شنوید. وقتی شما مضطرب هستید یا احساس می‌کنید تهدید شده‌اید، توانایی خوب گوش کردن را از دست می‌دهید بنابراین دیگران را به‌خوبی نمی‌فهمید.

 
چندین نکته مهم که به شما یاری خواهد کرد:

- در ابتدا گوش دهید، گوش دادن به شما این امکان را می‌دهد تا افکارتان را جمع کنید.
- از فرد منتقد بخواهید اطلاعات و نمونه‌هایی را به منظور شفاف‌سازی و پیدا کردن ماهیت دقیق انتقاد به شما ارائه دهد.
- زمانی را برای تفکر در مورد انتقاد اختصاص دهید.
- اگر احساس می‌کنید حالتی دفاعی دارید از خودتان بپرسید چرا دقیقاً اینجا چه خبر است.
- حتی اگر فکر می‌کنید این انتقاد به هیچ عنوان حقیقت ندارد آن را به عنوان ادراکی از واقعیت بپذیرید. صادق باشید و در لاک دفاعی قرار نگیرید. اگر این انتقاد منصفانه بود بپذیرید، این‌ پذیرش به‌طور باورنکردنی نجات‌بخش است.
 - ممکن است نیاز داشته باشید که این انتقاد را واقعاً قبول کنید حتی اگر آن را دوست نداشته باشید، سپس در مورد تغییرات بحث و مذاکره کنید.
- اگر مخالف آن نقد هستید مخالفت خود را کاملاً واضح و بدون شبهه بیان کنید و سپس آن را رها کنید.
 

 - همیشه آن را خصوصی بیان کنید.
- نکات مثبت را به‌اندازه نکات منفی مورد تأکید قرار دهید.
 - از شخصی کردن انتقاد دوری‌کنید.
 - از اغراق خودداری کنید.
 - رفتار شخص را مورد انتقاد قرار دهید نه خود شخص را.
 - احساسات خود را توصیف کنید و این‌که چگونه رفتار طرف مقابل روی شما تأثیر گذاشته است
- به پاسخ‌ها گوش فرا دهید.
- اگر تغییری موردنیاز است آن تغییر را مشخص کنید.
- مزایای تغییر را تشریح کرده و اگر لازم است پیامدهای عدم تغییر را بیان نمایید.
- به خاطر داشته باشید مردم روی آن‌چه که احساس می‌کنند درست نیست پافشاری می‌کنند.
زبان بدن جزئی حیاتی و اساسی از فرآیند ارتباط ما با دیگران است، در حقیقت اگر زبان بدن شما چیزی بگوید و سخنان تان چیز دیگری شخص مقابل احتمالاً پاسخ بیشتری به زبان بدن شما خواهد داد. ما انسان‌ها بیشتر از آنکه درک نماییم حس می‌کنیم. این‌گونه نشانه‌های غیرکلامی در مرحله ناخودآگاه تفسیر می‌شود که اثرات قدرتمندی روی ما دارد.
زبان بدن شما شامل صدا (لحن، بلندی، انعطاف، سرعت)، حالت‌های چهره، موقعیت و حالت بدن می‌باشد؛ بنابراین اگر معمولاً دیگران را ناخشنود می‌سازید حتی اگر کلمات تان منتقدانه نیست ممکن است به دلیل مسائل ریزی همچون دست به سینه بودن، اخم کردن، لحن زورگویانه و ... باشد. آگاه باشید که چگونه توسط دیگران درک می‌شوید، این راه دیگریست جهت حصول اطمینان از این‌که معیارهای کمال‌گرایانه‌تان را شاید حتی ناآگاهانه به دیگران تحمیل نمی‌کنید.


منبع: کتاب «کمال‌گرایی»
نویسنده: زهرا سادات حاجی و دیگران