نیازهای اساسی کودک (بخش اول)

کودکان برای رشد بهتر، نیازمند یک محیط غنی و بانشاط هستند. 
 

شاید شما هم آروزیتان این است که آرزوهای کودک خود را تحقق بخشید. به همین خاطر تمام تلاش خود را صرف این می کنید که برای تامین رفاه او بکوشید و خواسته هایی که او بر زبان می آورد را برآورده کنید. اما آیا این راه درستی است؟ آیا واقعاً خواسته های کودکان همان چیزهایی است که کودک بر زبان می آورد و از شما تامین کردن آنها را می خواهد؟
 
اما آیا پدران و مادرانی که نقش های خوبی در تربیت کودک خود ایفا کرده اند هم به همین سبک عمل می کرده اند؟ پاسخ منفی است. در سبک های تربیتی اقتدارگرا، والدین در کنار محبتی که به فرزند خود دارند، این نظارت و اقتدار هم وجود دارد. محبتی که این دست از والدین به فرزندان خود دارند، بر اساس کرامتی که برای فرزندان خود قائل هستند، نیازهای او را تامین می کنند. این والدین می دانند که فرزندشان باید به گونه ای تربیت شود که بتواند برای تمام دوران زندگی خود طعم سعادت و موفقیت را بچشد نه اینکه خواسته ها و غرایز دوران کودکی بر همه دوران های زندگی برتری داشته باشد.
 
برای تامین نیازهای درست کودک، در گام اول باید نیازهای اساسی او به درستی شناخته شود. در گام دوم باید این نیازها رتبه بندی شود و با شناخت و درکی که به کودک داده می شود، توجه او را به این نکته مهم سوق می دهند که والدین او توجه به نیازهای او داشته و سعی در تامین درست آنها دارند.
 

نیازهای اساسی کودک را می توان بر اساس هرم مزلو بیان کرد ولی برخی از این نیازها در اولویت بندی جایگاه خود را به دیگری می دهد. با توجه به ویژگی های کودک می توان نیازهای او را به موارد زیر محدود کرد:
 

منظور از نیازهای زیستی، نیازهای اولیه انسان است که بدون آنها زندگی برای او سخت و گاه غیر ممکن است. از جمله این موارد می توان به تغذیه درست، تامین پوشاک مناسب و محل زندگی مناسب اشاره کرد. بعضی از والدین شاید با دقتی که در خردسالی به تغذیه کودک خود توجه داشتند دیگر این دقت را در دوران کودکی و نوجوانی فرزند خود ندارند در حالیکه در این دوران نیز به مانند دوران قبل تغذیه نقش مهمی در رشد کودک و نوجوان دارد.
 
پوشاک مناسب و داشتن محیطی که به رشد عقلی و جسمی او کمک کند هم جزو نیازهای زیستی کودک به شمار می آید و نباید از آنها به راحتی چشم پوشید.
 
برای اینکه بتوان کودکانی خوب و با نشاط داشت باید محیطی که در آن زندگی می کنند یک محیط غنی و ایمن باشد. محیط غنی و ثروتمند به معنای این نیست که او اتاقی داشته باشد و هر آنچه از وسایل بازی و ... است در آن وجود داشته باشد. محیط غنی، محیطی است که در آن کودک برای ارتباط با اطرافش فکر می کند و هر روز خلاقیتی را در آن به کار می گیرد. محیط غنی، محیطی است که او به راحتی با همسالان خود بازی می کند و تهدیدی از سوی افراد ناسالم در آن وجود ندارد. این محیط ها، محیط هایی هستند که باید توسط والدین و مربیان ساخته شوند و چیز آماده ای نیست که بتوان آن را از جایی تهیه کرد و یا کودک را در آن قرار داد.
محیط غنی، محیطی است که به کودک اجازه داده می شود تجربه هایی را برای دانستن بهتر انجام دهد. همسالان نقش مهمی در پیدایی این تجربه ها دارند. منتهی این همسالان باید در چارچوب خاصی انتخاب شده و والدین نظارت خوب و غیر محسوسی در بازی ها و ارتباطات آنها داشته باشند.
 

کودک باید این احساس را داشته باشد که دیگران او را دوست دارند و برای او ارزش قائل هستند. این نیاز، نیازی است که از شروع زندگی انسان تا آخر عمر با انسان همراهی می کند و دوره ای را نمی توان یافت که انسان نیاز به عشق و محبت از سوی دیگران نداشته باشد.
 
والدین مثبت، والدینی هستند که بدون هیچ پیش شرطی فرزند خود را دوست دارند. نه اینگونه دوست داشتنی که اگر فلان کار مورد علاقه والدین را انجام دهند، کودک را دوست داشته باشند، این دوست داشتن، دوست داشتن مشروط است که از لحاظ تربیتی مورد پذیرش نیست.
 
کودک باید این احساس را داشته باشد که برای والدین خود و دیگر اطرافیان عزیز و دوست داشتنی است و اگر این امر تحقق پیدا نکند می تواند زمینه ساز کاهش اعتماد به نفس و نیز عزت نفس کودک شده و به مرور زمان منجر به بروز رفتارهای پرخاشگرانه و ضداجتماعی از سوی او شود.
 
محبت می تواند در قالب رفتارهای محبت انگیز، ارتباط های کلامی، بازی های با او خود را نشان دهد که از همه این موارد شاید بازی های کودکانه با او بیشتر برای یک کودک نشان دهنده توجه والدین به او و ابراز محبت به او باشد.
 
از همین روی لازم است والدین سعی در انجام بازی های کودکانه با فرزند خویش برآورده و در این موضوع از سلیقه و خواسته های او تبعیت کنند. کودکی دورانی است که درعمر هر شخص یک بار اتفاق می افتد و باید این دوران را برای کودک خود، دوران شاد و پرنشاط طراحی کنیم.
 
ادامه دارد...