چرخه زندگی و مراحل گذار

بیشترین مراحل گذار آشکار در خانواده در فرهنگ غربی ما مستلزم ساختن خانه ای با یکدیگر، تولد یک فرزند جدید شروع می شود. 
 

برای درک جریان در حال تحول زندگی خانواده و وظایفی که با آن همراه است، بررسی شیوه حرکت خانواده از یک مرحله به مرحله دیگر و ایده گذار اهمیت پیدا می کند. مرحله گذار به ونوع فرآیند تغییر یا بی ثباتی اشاره دارد و آن هنگامی است که سیستم خانواده از یک الگوی نسبتا ثابت به الگوی نسبتا ثابت دیگری حرکت کند (کارتر و مک گلدریک، ۱۹۸۹). ما می توانیم فرآیند رو به گسترش و فراگیر، که فرآیندی پویا و در نوسان بین ثبات و تغییر است را مشاهده کنیم.
 

مراحل گذار شامل تطابق های کوچک مستمر در رفتار خانواده و اعضای آن نمی شود، بلکه به دوره های زمانی ای که خانواده به مجموعه ای تازه ای از شرایط خو کرده و با آن سازگار می شود اشاره دارد. معمولا به این شرایط، شرایط هنجاری می گویند که در آن حوادث فراوانی مکررا در فرهنگ خاصی اتفاق می افتد و بسیاری، اگر نه بیشتر خانواده ها در سراسر زندگیشان با آن رو به رو می کردند. این موضوع در انواع و اقسام خانواده ها یعنی خانواده های هسته ای، ناتنی، تک والد و گسترده که قبلا توضیح دادیم مصداق دارد.
 
برای مثال وقتی زوجی اولین فرزندشان به دنیا می آید تغییرات بسیار بزرگی در زندگیشان رخ می دهد، الگوی وابستگی با توجه به اولویت نیازمندی فرزند نسبت به نیازهای نوری بزرگسالان تغییر می کند. یک فرد بزرگسال ممکن است در خانه بماند و از کودک مراقبت کند، این کار در چگونگی وقت گذراندن اعضای خانواده با هم تأثیر خواهد گذارد.
 

 وظایف خانوادگی توسعه می یابد و نیازمند توزیع مجدد است، شرایط مالی با تکیه بر حقوق بگیر اصلی تغییر خواهد یافت که این را در انتظاراتی که نسبت به یکدیگر دارند تغییر می دهد. این مرحله گذار در بیرون از سیستم فرعی خانواده بلافصل گسترش می یابد، بطوری که ممکن است والدین هر دو تصمیم بگیرند که به سرکار بروند و بخواهند که پدربزرگ ها و یا مادربزرگ ها از نوزادشان در طول کار روزانه مراقبت کنند. اگرچه پدربزرگ ها و یا مادربزرگ ها علاقه مند به انجام این کار هستند، اما این کار بر چگونگی زندگی کردن آنها و ارتباط با فرزندانشان که حالا والدین محسوب می شوند تأثیر خواهد گذارد.
 
بیشترین مراحل گذار آشکار در خانواده در فرهنگ غربی ما مستلزم ساختن خانه ای با یکدیگر، تولد یک فرزند جدید، شروع مدرسه فرزندان و سپس ترک خانه، بازنشستگی و مرگ یک شریک خانواده است. با این وجود مراحل گذار هنجاری منطقی دیگری نیز وجود دارند (والش، ۲۰۰۳). چنین چیزی تکرار وقوع طلاق در فرهنگ ماست فرآیندی که ارتباطات گسسته می شوند و فرزندان مجبور به تشکیل الگوهای جدیدی از پیوستن به والدی که در جای دیگری زندگی می کند، می شوند هم می تواند هنجاری تلقی گردد.
 
اما در هر تحول خانواده، حوادث گذار منحصر به فردی وجود دارند که دارای معنا هستند و تنها نسبت به مردمی که درگیر آن می باشند حائزاهمیت اند. مثالی که می شود ذکر کرد در ارتباط با فرد بزرگسال خانواده ای است که ترفیع غیرقابل پیش بینی اما مهمی به دست می آورد. این ترفیع ممکن است در این موضوع که خانواده در کجا لازم است زندگی کند و تا چه حد این بزرگسال جهت انجام تکالیف خانه در دسترس باشد و موقعیت مالی خانواده در چه جایگاهی قرار گیرد تأثیرگذار باشد.
 
منبع: کتاب خانواده درمانی(100 نکته، 100 تکنیک). مارک ریوت، ادی استریت. صص 39-40، انتشارات ارجمند، اول. 1393.