نکته­ های آموزشی درباره تقویت پشتکار کودکان

برای نتیجه گرفتن از کارها، کودکان نیاز به صرف وقت، تلاش، پشتکار و پیگیری فراوان دارند .
 

چکیده: کودکان باید بدانند که برای نتیجه گرفتن از کارها، به صرف وقت، تلاش، پشتکار و پیگیری فراوان احتیاج است و یکه شبه نمی­توان ره صد ساله را پیمود. وقتی کاری را با این شرایط انجام می‌دهند، به تحسین والدین نیاز دارند و سزاوار آن نیز هستند.

تعداد کلمات 1030 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

وقتی شما به عنوان والدین این حرف­ها را می‌زنید، می‌دانید که سعی می‌کنید پشتکار را به فرزندانتان یاد بدهید:
  ابتدا کاری را امتحان کن و بعد در آن ثابت قدم باش.
  اگر راهی بسته است، راه دیگر را امتحان کن. دور بزن، از زیر برو، از بالا برو و...
  شروع کردن کافی نیست. باید کار را تمام کنی.
  حتی وقتی احساس می‌کنی که دوست داری کاری را رها کنی، این کار را نکن.
  ادامه بده، به آن می‌رسی.
 

جملات تشویق‌کننده‌ای از قبیل جملات زیر نیز، برای تشویق بچه­ ها به پشتکار و استقامت در انجام کارها مفید است و در واقع می­ توان گفت بچه‌ها به آن­ها نیاز دارند:
  می‌دانم که آن را درست خواهی کرد.
  کاری که انجام می‌دهی عالی است.
  تو در این کلاس­ها ثبت‌نام کرده‌ای و باید دربارۀ آنها بررسی و تحقیق کنی.
  بهتر می‌شود. تو آن را یاد خواهی گرفت.
اما اغلب چیزی فراتر از این لازم است. چرا که علاوه بر این جملات تشویق کننده، نکته­ های آموزشی ای نیز وجود دارند هستند که  والدین باید نسبت به آن­ها آگاهی داشته باشند.
نکته­ های آموزشی درباره تقویت پشتکار که هر پدر و مادری باید آن را بدانند
 

چه کسی وجود دارد که تا به حال چنین رؤیایی نداشته باشد...؟
شما در یک کنسرت، موسیقی می‌نوازید. همۀ چشمها به شماست و شما را تحسین می‌کنند. حدس بزنید چه کاری را فراموش کرده‌اید انجام دهید؟ درست است، تمرین کردن.
جلوی تریبون، مقابل هزاران نفر ایستاده‌اید تا مهم‌ترین سخنرانی دهۀ اخیر را ارائه کنید. حدس بزنید چه کاری را فراموش کرده‌اید انجام دهید؟ درست است، نوشتنِ آن.
دربارۀ این خیال­ ها با فرزندانتان صحبت کنید. رؤیاها جالبند و فرزندانتان، احتمالاً از اینکه چنین رؤیاهایی دارید، شگفت زده می‌شوند؛ اما آنها فقط خیالات هستند؛ مگر آنکه شما پشتکار داشته باشید و سعی کنید آنها را عملی کنید.
 

روی این سؤال که، «دوست داری چه اتفاقی بیفتد؟» متمرکز شوید و با یکدیگر دربارۀ آن صحبت کنید.
مثلاً: پدر یا مادری ممکن است هفته‌ای یکبار مهمانی بدهد؛ بدون آنکه مجبور باشد برای آن پول خرج کند؛ خرید کند یا غذا بپزد. دانش‌آموزی ممکن است با کارنامه‌ای به منزل بیاید که همۀ نمرات آن 20 باشد؛ بدون آنکه او کتابهایش را خوانده باشد؛ تکالیفش را نوشته باشد و یا برای امتحان درس خوانده باشد. آیا دوست داریم که چنین آرزوهایی به این صورت به وقوع بپیوندند؟ اما واقعیت فرق می‌کند.
با همدیگر دربارۀ آنکه «چطور رؤیاهایمان را تحقق بخشیم.» صحبت کنید. چه کسی می‌تواند برای برگزاری آن مهمانی کمک کند؟ برای گرفتن آن نمره‌ها چه کتاب­هایی را باید خواند یا چه تکالیفی را باید انجام داد؟ بر پا کردن آن مهمانی و گرفتن آن نمرات نیاز به وقت، تلاش، پشتکار و پیگیری دارد تا زمانی که کار به پایان برسد.
 

بعد از این مواردِ خاص، این گونه سؤالات را مطرح کنید:
  آیا شروع یک کار، واقعاً بهترین بخش آن است یا اینکه بهترین بخش، به سرانجام رسیدن آن است؟
  آیا سرسختی همیشه چیز بدی است؟ آیا ممکن است این صفت گاهی هم خوب باشد؟
  چطور خودمان را وادار به انجام کارهایی کنیم که دوست نداریم انجام دهیم؟
آیا می‌توانیم این «اسرار» را با فرزندانمان در میان بگذاریم یا آنکه آنها باید همه چیز را خودشان یاد بگیرند؟
خیلی از کارها بستگی به موقعیت دارد: به عنوان یک فرد بزرگسال، وقتی کتابی را برای سرگرمی می‌خوانیم، اگر دوست نداشته باشیم، به خواندن آن ادامه نمی‌دهیم؛ اما به عنوان یک دانش‌آموز، باید تمام تکالیفمام را بخوانیم و به عنوان یک کارمند مجبوریم تمام کارهای محوله را تمام کنیم.
وقتی بچه بودم، به من ژیمناستیک آموزش می‌دادند. یک ضرب‌المثل قدیمی می‌گوید: می‌توانید بچه‌ها را به یادگیری ژیمناستیک تشویق کنید؛ ولی نمی‌توانید به جای آنها تمرین کنید. من احساس می‌کردم که احتمالاً یادگیری ژیمناستیک در خانوادۀ من یک انتخاب بود. آنچه که انتخابی نبود، انجام تکالیف مدرسه و به موقع تمام کردن آنها بود.
هر خانواده‌ای باید گزینه‌های خود را تعیین کند؛ اما باید بچه‌ها بدانند که بعضی از کارها را باید انجام دهند. مثلاً، اگر خودشان تصمیم گرفتند که برای کلاس تنیس ثبت نام کنند، نباید بتوانند پس از جلسۀ اول آن را رها کنند. درست همان‌طور که توقع نداریم «پنی‌سیلین» پس از اولین تزریق نتیجه‌بخش باشد، فرزندانمان باید بفهمند که برای نتیجه گرفتن از کارها، وقت لازم است و وقتی این کار را انجام می‌دهند، به تحسین نیاز دارند و سزاوار آن هستند.
حتما این ضرب المثل قدیمی انگلیسی را شنیده­اید که رم یک شبه ساخته نشد؛ اما اگر شما مانند فرزندانتان تماشاگر تلویزیون باشید، شاید باور کنید که این شهر در یک ساعت و یا حداکثر ظرف چند شب که سریالی پخش می‌شود، ساخته شده است.
احتمالاً فرزندان ما بیش از هر نسل دیگری نیاز دارند که بیاموزند، هیچ کاری یکباره انجام نشده است و گاهی حتی خیلی سریع هم به نتیجه نرسیده است. رسیدن به یک هدف ممکن است وقت بگیرد و روزها تلاش و کار مستمر نیاز داشته باشد؛ اما ارزشش را دارد! ممکن است کار نیکو کردن از پر کردن حاصل نشود؛ اما این کار سازنده است؛ خلق می‌کند و به پایان می‌رساند و ما با انجام آن احساس خوبی دربارۀ آن کار و در مورد خودمان پیدا می‌کنیم.

منبع: دروتی، ریچ؛ (1393)، کلیدهای پرورش مهارت­ های اساسی زندگی در کودکان و نوجوانان، مترجم اکرم قیطاسی، انتشارات صابرین.