منظور از «حجاب مستور»
پرسش :
منظور از حجاب مستور در آیه 45 سوره «اسراء» چیست؟
پاسخ :
پاسخ اجمالی:
منظور حجابی است که از دیده ها پنهان است، مثل کینه، عداوت و حسادت، که پرده ضخیمى میان انسان و شخصى که مورد کینه و حسادت او است، ایجاد مى کند. برخی روایات این مطلب را تایید می کنند.
پاسخ تفصیلی:
در آیه فوق مى خوانیم: (اى پیامبر! هنگامى که قرآن مى خوانى میان تو و آنها که ایمان به آخرت ندارند، حجاب و پوششى قرار مى دهیم)؛ «وَ إِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنا بَیْنَکَ وَ بَیْنَ الَّذِینَ لایُؤْمِنُونَ بِالاْ خِرَةِ حِجاباً مَسْتُور». در معنى «حجاب مستور» میان مفسران گفتگو است:
الف ـ «مستور» را صفت «حجاب» مى دانند و مى گویند ظاهر تعبیر قرآن این است که: این حجاب از دیده ها پنهان است، در واقع حجاب کینه، عداوت و حسادت، چیزى نیست که با چشم دیده شود، ولى، با این حال پرده ضخیمى میان انسان و شخصى که مورد کینه و حسادت او است، ایجاد مى کند.
ب ـ بعضى دیگر «مستور» را به معنى «ساتر» دانسته اند (زیرا اسم مفعول گاهى به معنى فاعل مى آید، همان گونه که در همین سلسله آیات نیز، بعضى از مفسران «مسحور» را به معنى «ساحر» دانسته اند).(1)
ج ـ بعضى دیگر توصیف حجاب را به «مستور» یک توصیف مجازى مى دانند، مى گویند: منظور این نیست که این حجاب مستور است، بلکه حقایقى که ماوراء این حجاب است، مستور مى باشد (مانند شخصیت پیامبر و صدق دعوت او و عظمت سخنانش).
اما دقت در این سه تفسیر، نشان مى دهد: تفسیر اول با ظاهر آیه هماهنگ تر است.
در بعضى از روایات نیز، مى خوانیم: گاهى دشمنان سرسخت پیامبر(صلى الله علیه وآله) به سراغ او مى آمدند؛ در حالى که او با یاران خود، مشغول تلاوت قرآن بود، اما او را نمى دیدند، گوئى عظمت خیره کننده پیامبر(صلى الله علیه وآله) مانع مى شد که این کوردلان او را ببینند و بشناسند و آزار دهند.
پی نوشت:
(1). از«اخفش» نقل شده که: اسم مفعول گاهى به معنى اسم فاعل است، همچون«میمون» به معنى«یامن» و«مشئوم» به معنى«شائم».
منبع: تفسیر نمونه، آیت الله العظمی مکارم شیرازی، دار الکتب الإسلامیه، چاپ بیست و ششم، ج 12، ص 168.
پرسش های مرتبط با حجاب:
منظور حجابی است که از دیده ها پنهان است، مثل کینه، عداوت و حسادت، که پرده ضخیمى میان انسان و شخصى که مورد کینه و حسادت او است، ایجاد مى کند. برخی روایات این مطلب را تایید می کنند.
پاسخ تفصیلی:
در آیه فوق مى خوانیم: (اى پیامبر! هنگامى که قرآن مى خوانى میان تو و آنها که ایمان به آخرت ندارند، حجاب و پوششى قرار مى دهیم)؛ «وَ إِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنا بَیْنَکَ وَ بَیْنَ الَّذِینَ لایُؤْمِنُونَ بِالاْ خِرَةِ حِجاباً مَسْتُور». در معنى «حجاب مستور» میان مفسران گفتگو است:
الف ـ «مستور» را صفت «حجاب» مى دانند و مى گویند ظاهر تعبیر قرآن این است که: این حجاب از دیده ها پنهان است، در واقع حجاب کینه، عداوت و حسادت، چیزى نیست که با چشم دیده شود، ولى، با این حال پرده ضخیمى میان انسان و شخصى که مورد کینه و حسادت او است، ایجاد مى کند.
ب ـ بعضى دیگر «مستور» را به معنى «ساتر» دانسته اند (زیرا اسم مفعول گاهى به معنى فاعل مى آید، همان گونه که در همین سلسله آیات نیز، بعضى از مفسران «مسحور» را به معنى «ساحر» دانسته اند).(1)
ج ـ بعضى دیگر توصیف حجاب را به «مستور» یک توصیف مجازى مى دانند، مى گویند: منظور این نیست که این حجاب مستور است، بلکه حقایقى که ماوراء این حجاب است، مستور مى باشد (مانند شخصیت پیامبر و صدق دعوت او و عظمت سخنانش).
اما دقت در این سه تفسیر، نشان مى دهد: تفسیر اول با ظاهر آیه هماهنگ تر است.
در بعضى از روایات نیز، مى خوانیم: گاهى دشمنان سرسخت پیامبر(صلى الله علیه وآله) به سراغ او مى آمدند؛ در حالى که او با یاران خود، مشغول تلاوت قرآن بود، اما او را نمى دیدند، گوئى عظمت خیره کننده پیامبر(صلى الله علیه وآله) مانع مى شد که این کوردلان او را ببینند و بشناسند و آزار دهند.
پی نوشت:
(1). از«اخفش» نقل شده که: اسم مفعول گاهى به معنى اسم فاعل است، همچون«میمون» به معنى«یامن» و«مشئوم» به معنى«شائم».
منبع: تفسیر نمونه، آیت الله العظمی مکارم شیرازی، دار الکتب الإسلامیه، چاپ بیست و ششم، ج 12، ص 168.
پرسش های مرتبط با حجاب:
