احکام خانواده | ازدواج: سوال یکصد و نود

پرسش :

پدر زوج بر اساس سند عادى سه دانگ مشاع از خانۀ مسکونى خود را صداق زوجۀ فرزندش قرار مى‌دهد، بعد از سه روز از تنظیم سند مذکور و با اینکه صداق در مالکیت زوجه مستقر شده بود زوج در دفتر ازدواج طى سند رسمى ضمن عقد خارج لازم متعهد و ملتزم گردیده از تاریخ ثبت سند رسمى الى سه سال تمام خورشیدى سه دانگ مشاع از شش دانگ منزل مذکور در فوق را به زوجۀ خود انتقال نماید و در صورت عدم انتقال مبلغ شصت هزار تومان مجانا و بلا عوض به عنوان وجه التزام به زوجۀ خود بپردازد، ذیل سند مذکور را زوج و زوجه امضا مى‌نمایند: الف) آیا با اینکه پدر زوج قبل از تنظیم سند رسمى ازدواج سه دانگ از خانۀ خود را به عنوان صداق به زوجۀ فرزندش انتقال و تملیک نموده، تعهد زوج که هیچ گونه مالکیتى نسبت به آن سه دانگ نداشته به انتقال همان سه دانگ ظرف سه سال تمام خورشیدى از زمان تنظیم سند رسمى تعهد به مال غیر و غیر شرعى نبوده است؟ ب) آیا عدم ایفاء تعهد از ناحیۀ زوج به انتقال سه دانگ مشاع همان خانه که قبلا پدرش به زوجه انتقال داده بود موجب خارج شدن سه دانگ خانه از مالکیت زن و استقرار مبلغ شصت هزار تومان به عهدۀ زوج مى‌شود؟ النهایه آیا زوجۀ مالک سه دانگ مذکور که پدر زوج صداق او قرار داده مى‌باشد یا خیر؟ ج) همانگونه که عرض شد بعد از اینکه پدر زوج سه دانگ مذکور را صداق زوجۀ فرزندش قرار داد مالکیت زوجه بر سه دانگ مستقر شده، حال تعهد زوج بر انتقال همان سه دانگ تحصیل حاصل براى زوجه نیست؟ چرا که احتیاجى به ایفاء تعهد زوج باقى نمى‌ماند و بدون انجام این تعهد مالکیت زوجه مستقر شده بود.

پاسخ :
باسمه تعالى؛ 
الف) تعهد زوج در ضمن عقد خارج لازم به فعل است یعنى به ثبت رسمى و در صورت عدم ثبت سند رسمى مبلغ شصت هزار تومان را باید به زوجه بپردازد و تملیک وى کند، و اللّه العالم.

ب) خانه به ملکیت زوجه باقى است و در صورت عدم ثبت، زوج باید شصت هزار تومان را نیز بپردازد، و زوجه با اجراء عقد نکاح مالک صداق شده است، و اللّه العالم.

ج) تملیک سه دانگ مزبور شرعا واقع شده و تعهد زوج به ثبت سند است، و اللّه العالم.

منبع: استفتائات جدید، آیت الله العظمی جواد تبریزی (رحمه الله)، جلد دوم، قم: نشر سرور، 1385.