یادگیری مهارت قاطعیت (بخش اول)

مراحل آموزش قاطعیت

گام اول) آموزش روانی

1. سنجش عینی قاطعیت با آزمون راتوس[1]
2. آموزش مفاهیم پایه (همچون معنای قاطعیت، الگوهای ارتباطی، سلطه پذیری، سلطه جویی و ...) که این مرحله معمولاً ده الی پانزده دقیقه طول می کشد.

گام دوم) تبدیل رفتارهای ناسالم به رفتارهای سالم

1. ترس از طرد شدن یا رها شدن: هنگامی که فرد دچار طرحواره رها شدگی است، در موقعیتی قرار می گیرد که باید از خود قاطعیت نشان دهد، دچار اضطراب شدید می شود. از همین روی باید قبل از آموزش مهارت قاطعیت، اضطراب او را از بین برد.

2. تعریف نادرست از مفهوم «گناه»: این مانع بدین گونه هست که هر موقع فرد می خواهد قاطعانه رفتار کند، عذاب وجدان می گیرد. برای رفع این مانع لازم است، تعریف درستی از «گناه» را برای او بیان کنیم.

3. تعریف نادرست از مفهوم «خودخواهی»: این مانع را می توان یکی از موانع باوری به شمار آورد. شخص بر این باور هست که اگر از خود در این رابطه قاطعیت نشان دهد، یک نوع خودخواهی به شمار می آید، از همین روی از نشان دادن رفتار قاطعانه دوری می کند. در این مورد باید برای او تبیین کرد که ما دو دسته خودخواهی داریم:

4. تعریف نادرست از مفهوم «رضایت دیگران»: این مورد نیز به مانند مورد پیشین، یک مانع باوری است. از همین روی در مرحله نخست باید به او آموخت که رضایت دیگران نه باید مورد بی توجهی قرار بگیرد نه بیشتر از اندازه مورد توجه. او باید در مورد رضایت دیگران بیاموزد که حد تعادل را داشته باشد و از افراط و تفریط دوری کند.
5. تعریف نادرست از مفهوم «احترام»
6. تعریف نادرست از «گذشت»
7. تعریف نادرست از «ادب»
8. تعریف نادرست از «دوستی»
9. تعریف نادرست از «نوع دوستی»: موارد بیان شده نشان از آن دارد که این ارزش ها، دارای تعریف درست و منطقی ای در نزد شخص نیست و برای آنها حدودی را قائل نیست. والدینی که به دنبال آن هستند، فرزندانی قاطع را تربیت کنند باید از سنین شش تا یازده سالگی این ارزش ها را به او یاد دهند. مصادیق آن را برایشان روشن کنند. به عبارت دیگر عینی سازی کنند. مشخص کنند کدام کار ادب به شمار می آید و کدام کار بی ادبی. گذشت چیست و در چه جایی باید گذشت داشت و در چه جایی نباید از خود گذشتی نشان داد. بهترین نوع آموزش

10. احساس حقارت یا بی ارزشی (مانع احساسی)