احکام خرید و فروش: سوال بیست و یک

پرسش :

پدر این جانب سهم خود را از ملکى مشاع به قیمت 14 میلیون تومان فروخته و 4 میلیون آن رانقد گرفته و بعد از یکسال دو میلیون دیگر گرفته و فعلاً از دنیا رفته است و چون پدرم 20 میلیون بدهکار بوده به خریدار مراجعه و تقاضاى مابقى پول را کردیم ولى وى قبول نکرد و تا بحال تنها یک میلیون تومان داده است که تنها نصف پول زمین پرداخت شده است. آیا ما مى توانیم نصف دیگر زمین را به قیمت فعلى به دیگرى بفروشیم؟ یا کل معامله را فسخ کنیم و کل زمین را به دیگرى بفروشیم؟ لطفاً حکم آن را مشخص کنید.

پاسخ :
چنانچه نسیه فروخته است چون زمان پرداخت آن رامشخص نکرده معامله باطل است و حال که مشترى پول آن را نداده است شما مى توانید زمین خود را تصرف کنید و پول او را تحویل دهید و زمین خود را به قیمت فعلى به هر کس مى خواهید بفروشید و نیز اگر بایع هنگام معامله به مشترى گفته است هر وقت توانستى پول زمین را بپرداز. در این صورت هم معامله باطل است. بلى اگر معامله نقد واقع شده و لازم بوده است که مشترى پول را نقد بپردازد و نپرداخته است گرچه مرتکب خلاف شده ولى معامله باطل نیست. و در این فرض شما حق مطالبه بقیه پول زمین را دارید ولى نمى توانید زمین را به کسى بفروشید و اگر اختلاف وجود دارد به دادگاه مراجعه شود.

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.