احکام حج | طواف: سوال یک
پرسش :
آیا طواف واجب حتماً باید در محدودۀ فاصلۀ بین کعبه و مقام ابراهیم انجام شود، یا در خارج این محدوده هم جایز است؟
پاسخ :
امام خمینى (رحمه الله):
در خارج محدودۀ یاد شده، طواف صحیح نیست، امّا در حال ناچارى چنانکه نتواند در وقت خلوت هم در آن محدوده طواف کند با مراعات الأقرب فالأقرب در خارج از محدود اشکال ندارد.
آیة اللّٰه گلپایگانى (رحمه الله):
تا جایى که جمعیت طواف کننده متصل به هم مشغول طوافند طواف در آن محدوده صحیح است هر چند از خلف مقام باشد. واللّٰه العالم.
آیة اللّٰه اراکى (رحمه الله):
در خارج محدودۀ یاد شده طواف صحیح نیست.
آیة اللّٰه فاضل (رحمه الله):
باید در محدوده باشد لیکن در قسمت حجر اسماعیل، مبدء را دیوار حجر باید قرار داد نه کعبه.
آیة اللّٰه بهجت (رحمه الله):
طواف باید در حد بین بیت و مقام باشد و در صورت عدم تمکّن در مسائل بعد ذکر مىشود.
آیة اللّٰه تبریزى (رحمه الله):
در موارد ازدحام طواف در خارج این محدوده هم جایز است. واللّٰه العالم.
آیة اللّٰه زنجانى (حفظه الله):
باید در محدودۀ فاصلۀ بین کعبه و مقام ابراهیم انجام شود.
آیة اللّٰه مکارم (حفظه الله):
طواف حد معینى ندارد بنابر این در خارج محدودۀ معروف هم جایز است.
آیة اللّٰه سیستانى (حفظه الله):
بعید نیست طواف در خارج از محدودهاى که مشهور فقهاء ذکر نمودهاند نیز جایز باشد هرچند مکروه است و در صورت توانایى رعایت احتیاط اولى است.
آیة اللّٰه صافى (حفظه الله):
بلى واجب است طواف در همۀ اطراف خانۀ کعبه در محدودۀ (٢۶/۵) ذراع واقع شود ولى اگر چارهاى از طواف در خارج از این فاصله نباشد طواف در دورتر از این فاصله بشرط صدق طواف و رعایت نزدیکى ممکن، اشکال ندارد. واللّٰه العالم.
آیة اللّٰه نورى (حفظه الله):
در مطاف رعایت حدّ معینى لازم نیست و همین قدر که صدق طواف دور خانۀ کعبه بکند کافى است.
منبع: استفتائات ویژه حج از محضر مراجع عظام تقلید، مرکز تحقیقات حج، تهران: نشر مشعر، ۱۳۷۵
امام خمینى (رحمه الله):
در خارج محدودۀ یاد شده، طواف صحیح نیست، امّا در حال ناچارى چنانکه نتواند در وقت خلوت هم در آن محدوده طواف کند با مراعات الأقرب فالأقرب در خارج از محدود اشکال ندارد.
آیة اللّٰه گلپایگانى (رحمه الله):
تا جایى که جمعیت طواف کننده متصل به هم مشغول طوافند طواف در آن محدوده صحیح است هر چند از خلف مقام باشد. واللّٰه العالم.
آیة اللّٰه اراکى (رحمه الله):
در خارج محدودۀ یاد شده طواف صحیح نیست.
آیة اللّٰه فاضل (رحمه الله):
باید در محدوده باشد لیکن در قسمت حجر اسماعیل، مبدء را دیوار حجر باید قرار داد نه کعبه.
آیة اللّٰه بهجت (رحمه الله):
طواف باید در حد بین بیت و مقام باشد و در صورت عدم تمکّن در مسائل بعد ذکر مىشود.
آیة اللّٰه تبریزى (رحمه الله):
در موارد ازدحام طواف در خارج این محدوده هم جایز است. واللّٰه العالم.
آیة اللّٰه زنجانى (حفظه الله):
باید در محدودۀ فاصلۀ بین کعبه و مقام ابراهیم انجام شود.
آیة اللّٰه مکارم (حفظه الله):
طواف حد معینى ندارد بنابر این در خارج محدودۀ معروف هم جایز است.
آیة اللّٰه سیستانى (حفظه الله):
بعید نیست طواف در خارج از محدودهاى که مشهور فقهاء ذکر نمودهاند نیز جایز باشد هرچند مکروه است و در صورت توانایى رعایت احتیاط اولى است.
آیة اللّٰه صافى (حفظه الله):
بلى واجب است طواف در همۀ اطراف خانۀ کعبه در محدودۀ (٢۶/۵) ذراع واقع شود ولى اگر چارهاى از طواف در خارج از این فاصله نباشد طواف در دورتر از این فاصله بشرط صدق طواف و رعایت نزدیکى ممکن، اشکال ندارد. واللّٰه العالم.
آیة اللّٰه نورى (حفظه الله):
در مطاف رعایت حدّ معینى لازم نیست و همین قدر که صدق طواف دور خانۀ کعبه بکند کافى است.
منبع: استفتائات ویژه حج از محضر مراجع عظام تقلید، مرکز تحقیقات حج، تهران: نشر مشعر، ۱۳۷۵