احکام حج | طواف: سوال پنج

پرسش :

خانمها در هنگام زیادى جمعیت اگر بخواهند طواف را در محدودۀ ٢۶/۵ ذراع بجا آورند یا نماز را پشت مقام ابراهیم بجا آورند، مردان نامحرم به آنها تنه مى‌زنند، تکلیف در این صورت چیست؟

پاسخ :
امام خمینى (رحمه الله):
جارى است (وصرف تنه زدن اگر بتواند تعادل خود را حفظ کند و موجب لمس بدن نامحرم نشود عذر نیست.)

آیة اللّٰه گلپایگانى (رحمه الله):
طواف در وسعت بیشتر از آن مقدار جایز است و نماز طواف در فاصلۀ بیشتر با صدق عرفى خلف مانعى ندارد. واللّٰه العالم.

آیة اللّٰه اراکى (رحمه الله):
احوط آن است که در پشت مقام ابراهیم علیه السلام نماز طواف را بجا آورد و در صورت عدم تمکن و دورى زیاد از حد که نزد مقام صدق نکند باید در یکى از دو جانب آن بجا آورد و اگر آن هم ممکن نباشد با مراعات الأقرب فالأقرب یکى از دو نقطه‌هاى پشت مقام و دو جانب آن را براى نماز انتخاب کند.

آیة اللّٰه فاضل (رحمه الله):
لازم است طواف را در محدوده انجام دهند و حتى‌الامکان مراقب دور بودن از تنه زدن نامحرمان باشند.

آیة اللّٰه بهجت (رحمه الله):
آنچه ذکر شده مجوّز طواف در خارج حد نیست و موجب سقوط اعتبار خلف مقام نمى‌شود.

آیة اللّٰه تبریزى (رحمه الله):
در فرض مذکور مى‌توانند در خارج این محدوده طواف کنند و نماز را پشت مقام ابراهیم در فاصله‌اى بخوانند که محذور نداشته باشد. واللّٰه العالم.

آیة اللّٰه زنجانى (حفظه الله):
اگر چه مردان نامحرم به آنها تنه مى‌زنند طواف در محدوده و نماز در پشت مقام ابراهیم اشکالى ندارد.

آیة اللّٰه مکارم (حفظه الله):
نسبت به طواف از جواب قبل روشن شد، اما نسبت به نماز طواف در صورتى که ریبه و فسادى نباشد، اشکالى ندارد.

آیة اللّٰه سیستانى (حفظه الله):
تنه زدن مُضرّ به طواف زن نیست اما رعایت محدودۀ مذکوره واجب نیست.

آیة اللّٰه صافى (حفظه الله):
این امر به تنهایى مجوّز طواف در خارج محدوده نیست. واللّٰه العالم.

آیة اللّٰه نورى (حفظه الله):
طواف، محدود به آن حد نیست و نماز طواف هم اگر ممکن نشد نزد مقام ابراهیم علیه السلام بخواند، در نقطۀ دورتر هم با مراعات الأقرب فالأقرب مى‌تواند بخواند.

​​​​​​​‌منبع: استفتائات ویژه حج از محضر مراجع عظام تقلید، مرکز تحقیقات حج، تهران: نشر مشعر، ۱۳۷۵