جراحی تعویض مفصل ران پس از سیاه شدن سر استخوان ران
پرسش :
اینجانب از دو سال قبل دچار مشکل در ناحیه بین استخوان لگن و پا شدم. در آن زمان پس از انجام ام آر آی و معاینات مختلف بیماری من آستیوآرتریت مفصل هیپ تشخیص داده شد. هفته پیش که مجدد ام آر آی کردم تشخیص داده شده که نکروز سر استخوان ران دارم و پزشک گفت که سر استخوان ران سیاه شده و باید تعویض شود. یک سوال برایم وجود دارد و آن اینکه تحمل درد این بیماری و انجام ندادن عمل جراحی عوارضش بیشتر است و یا انجام دادن آن؟ اگر من این درد را با خوردن دو روز یک بار یک قرص دیکلو فناک و کم کردن ۱۰ کیلو وزن اضافی خود و مراقبتهای دیگر تحمل کنم بهتر است و نهایتا به تعویق انداختن عمل تعویض استخوان و یا اینکه فرقی ندارد، هر چه زودتر عمل کنم بهتر است؟
پاسخ :
پاسخ از آقای دکتر مهرداد منصوری، متخصص ارتوپدی:
نکروز سر استخوان ران بیماری است که بر اثر قطع جریان خون به استخوان بوجود میاید. بر اثر قطع جریان خون سلول های استخوان میمیرند و این موجب میشود قوام و سختی استخوان کم شود. بتدریج بر اثر نیروهایی که به مفصل ران وارد میشود این استخوان نرم شده، تغییر شکل یافته و با تغییر در شکل استخوان بتدریج ساییدگی و آرتروز در مفصل ران ایجاد میشود. پس معمولا آرتروز و ساییدگی ثانویه به نکروز است و خیلی کم پیش میاید که قبل از آن وجود داشته باشد.
ساییدگی مفصل ران علل متعددی دارد که نکروز سر استخوان تنها یکی از آنها است. این یعنی اینکه عللی غیر از نکروز هم میتواند موجب ساییدگی مفصل ران شود. اگر از یک فرد دچار ساییدگی ام آر آی از ناحیه لگن به عمل آید تغییراتی در سر استخوان ران دیده میشود. این تغییرات همیشه نشان دهنده نکروز نیست. پس تشخیص نکروز وقتی همراه با ساییدگی باشد قدری مشکل میشود.
با این حال تصمیم گیری برای انجام عمل جراحی تعویض مفصل ران نه بر اساس نکروز بلکه بر اساس شدت درد بیمار است. هم نکروز و هم آرتروز یا استئوآرتریت میتوانند موجب بروز درد مفصل ران شوند. این درد معمولا در ناحیه کشاله ران احساس میشود. در صورتیکه شدت این درد زیاد باشد طوریکه با مصرف داروهای مسکن و کاهش وزن و دیگر اقدامات کم نشود نیاز به عمل جراحی وجود دارد. با اینحال اگر شدت درد کم باشد طوریکه برای مثال تنها نیاز به مصرف هر دو روز یک قرص دیکلوفناک باشد این امکان وجود دارد که عمل جراحی را مدتی به تاخیر انداخت.
تحمل درد کار درستی نیست. بعضی مردم با مصرف مسکن مخالفند و فکر میکنند وقتی مصرف مسکن بیماری را درمان نمیکند پس فایده ای ندارد. این اشتباه است.
درد میتواند فرد را عصبی کرده و آستانه تحمل او را کاهش دهد. همین امر موجب احساس بیشتر درد میشود و این روند با یک بازخورد مثبت موجب تشدید خودش میشود. تحمل درد کار درستی نیست و در صورت امکان، درد احساس شده باید به طریقی رفع شود. حال یا با مصرف داروی مسکن و انجام مراعات لازم و یا با انجام عمل جراحی تعویض مفصل ران.
در صورت درد شدید جراحی هر چه زودتر انجام شود بهتر است.
منبع: ایران ارتوپد
پاسخ از آقای دکتر مهرداد منصوری، متخصص ارتوپدی:
نکروز سر استخوان ران بیماری است که بر اثر قطع جریان خون به استخوان بوجود میاید. بر اثر قطع جریان خون سلول های استخوان میمیرند و این موجب میشود قوام و سختی استخوان کم شود. بتدریج بر اثر نیروهایی که به مفصل ران وارد میشود این استخوان نرم شده، تغییر شکل یافته و با تغییر در شکل استخوان بتدریج ساییدگی و آرتروز در مفصل ران ایجاد میشود. پس معمولا آرتروز و ساییدگی ثانویه به نکروز است و خیلی کم پیش میاید که قبل از آن وجود داشته باشد.
ساییدگی مفصل ران علل متعددی دارد که نکروز سر استخوان تنها یکی از آنها است. این یعنی اینکه عللی غیر از نکروز هم میتواند موجب ساییدگی مفصل ران شود. اگر از یک فرد دچار ساییدگی ام آر آی از ناحیه لگن به عمل آید تغییراتی در سر استخوان ران دیده میشود. این تغییرات همیشه نشان دهنده نکروز نیست. پس تشخیص نکروز وقتی همراه با ساییدگی باشد قدری مشکل میشود.
با این حال تصمیم گیری برای انجام عمل جراحی تعویض مفصل ران نه بر اساس نکروز بلکه بر اساس شدت درد بیمار است. هم نکروز و هم آرتروز یا استئوآرتریت میتوانند موجب بروز درد مفصل ران شوند. این درد معمولا در ناحیه کشاله ران احساس میشود. در صورتیکه شدت این درد زیاد باشد طوریکه با مصرف داروهای مسکن و کاهش وزن و دیگر اقدامات کم نشود نیاز به عمل جراحی وجود دارد. با اینحال اگر شدت درد کم باشد طوریکه برای مثال تنها نیاز به مصرف هر دو روز یک قرص دیکلوفناک باشد این امکان وجود دارد که عمل جراحی را مدتی به تاخیر انداخت.
تحمل درد کار درستی نیست. بعضی مردم با مصرف مسکن مخالفند و فکر میکنند وقتی مصرف مسکن بیماری را درمان نمیکند پس فایده ای ندارد. این اشتباه است.
درد میتواند فرد را عصبی کرده و آستانه تحمل او را کاهش دهد. همین امر موجب احساس بیشتر درد میشود و این روند با یک بازخورد مثبت موجب تشدید خودش میشود. تحمل درد کار درستی نیست و در صورت امکان، درد احساس شده باید به طریقی رفع شود. حال یا با مصرف داروی مسکن و انجام مراعات لازم و یا با انجام عمل جراحی تعویض مفصل ران.
در صورت درد شدید جراحی هر چه زودتر انجام شود بهتر است.
منبع: ایران ارتوپد
